Zowat 1 op de 10 werknemers in België verdienen te weinig om op het einde van de maand hun gewone rekeningen te betalen. Daar heeft deze regering veel toe bijgedragen. Met loonmatiging, de indexsprong, de bijkluswet en het faciliteren van flexijobs krijgen steeds meer werkende mensen het moeilijk. Bij onze beroepscentrales merken we het soms zelfs aan de betaling van de lidgelden. Een deel van onze leden vraagt geregeld enkele dagen respijt. Kelners, schoonmakers, kassiers… Ze geraken er gewoon niet meer.
Dat mag niet de bedoeling zijn. Niemand die voltijds werkt, zou zo in de problemen mogen komen. Dat is ons uitgangspunt.
De Amerikaanse beweging ‘Fight For $15’ kwam in 2012 op gang. Ontevreden werknemers in de fastfoodsector besloten om het heft in eigen handen te nemen en een verdubbeling van hun loon te eisen.
Met het huidig minimumloon van nog geen €10 bruto kan dit niet. We moeten naar minstens €14. Daar is een serieuze inhaaloperatie voor nodig. Maar onder het huidige beleid is het meer dan duidelijk dat we er met louter signalen geven niet zullen geraken. We gaan er voor moeten strijden. En lang. Een maandenlange, zelfs jarenlange inspanning van velen.
Het Amerikaanse voorbeeld
In Amerika, het land waar mensen soms zelfs met drie jobs de touwtjes niet aan elkaar krijgen, zijn ze die strijd al even aan het voeren. De Amerikaanse beweging ‘Fight For $15’ kwam in 2012 op gang. Ontevreden werknemers in de fastfoodsector besloten om het heft in eigen handen te nemen en een verdubbeling van hun loon te eisen. Met succes. In januari 2019, kregen werknemers in 20 staten een verhoging van het minimumloon. De Democratische Partij diende ook een wetsvoorstel in om het minimumloon in de hele Verenigde Staten te verhogen tot 15 dollar per uur. Meer dan 40 miljoen werknemers zouden door die wet een hoger loon krijgen. Na een veroveringstocht van meer dan 5 jaar is de campagne ‘Fight for 15$’ sterker dan ooit. Dit is geen kleine verdienste.
ABVV-Horval in België kent en steunt deze campagne al jarenlang, onder meer via de Amerikaanse dienstenvakbond SEIU. Vorig jaar in mei besloten we ook werk te maken van de €14 in België. We namen een wat geheimzinnige start op het congres van het ABVV in mei 2018. Daar deelden we aan de congresgangers gewoon hoedjes uit met het logo ‘Fight for €14’. Niemand wist goed waar die vandaan kwamen. Toch werd er direct door de congresgangers naar de hoedjes gevraagd. Ze waren meteen op.
Alternatieve acties
Zo kregen we bevestigd wat we van onze Amerikaanse vrienden al wisten: het streven naar een leefbaar loon wordt breed gedragen. Het is dat streven – en het lot van de betrokken werknemers – die centraal moet staan. Daarom maken we de campagne ze laagdrempelig mogelijk. Zo kan iedereen makkelijk instappen.
“Je moet de publieke opinie aan jouw kant krijgen”, herhaalt Nicholas Allen, medeoprichter van de campagne ‘Fight for 15’, steeds weer. Met alternatieve acties leggen we bruggen naar mensen die anders zelfs niet luisteren… alleen maar omdat we van de vakbond zijn.
“Ik werk meer dan 40u per week en ik doe mijn werk graag… maar ik wil ook eens met mijn lief naar de cinema kunnen. Vandaag kan ik me dat niet veroorloven.’’
Daarom kiezen we voor deze strijd voor alternatieve acties. Samen met de Algemene Centrale en BBTK , die samen mee de strijd zijn aangegaan, doen we elke 14de van de maand een actie. Op 14 januari brachten we in enkele drukke winkelstraten onder de aandacht dat een pak medemensen niet enkel in de soldenperiode, maar het hele jaar door in solden staan. Op Valentijnsdag – 14 februari – doen we een Valentijnsactie. Op 14 maart zullen we onder de aandacht brengen hoeveel vrouwen voor een loon werken waarmee je je rekeningen niet kan betalen…
Fier op wat we doen
Een militant van de Amerikaanse ‘Fight for 15’ die in een hamburgerketen werkte, vertelde me eens: “Ik werk meer dan 40u per week en ik doe mijn werk graag… maar ik wil ook eens met mijn lief naar de cinema kunnen. Vandaag kan ik me dat niet veroorloven.’’ Fight for 15’ toont steeds opnieuw hoe krachtig persoonlijke verhalen zijn. Zo’n getuigenissen vatten de uitdaging goed samen en kunnen niet genegeerd worden. De media zijn op zoek naar zo’n verhalen en wij kunnen die makkelijk leveren. Keuze te over. Wij moeten tijdens onze acties zorgen dat die woordvoerders klaar staan voor de pers.
Daarnaast is het heel belangrijk om te kunnen rekenen op militanten die actief anderen aanspreken en fier zijn op wat ze doen. Een heel belangrijk onderdeel ook van Fight for 15. Van het hele Amerikaanse kiessysteem ook, maar bv ook de campagnes van Bernie Sanders of die voor AOC, Alexandria Ocasio-Cortez, de dame die nu succesvol van zich laat horen in het Amerikaanse congres. Ik maakte zo’n opleiding mee in de VS. Daar is het nog minder vanzelfsprekend als in Vlaanderen om je als vakbondsmilitant te uiten. We moeten onze militanten daarin echt ondersteunen.
Dat is op onze actie in januari zeker gelukt. De militanten dragen echt de eis om het minimumloon te verhogen. Wie mee handtekeningen ophaalde voor de petitie was gemotiveerd en deed dat met fierheid. Met vorming kunnen we hen zeker nog meer versterken. Je kan dan oefenen en handige tips meekrijgen, of op kritische vragen leren antwoorden.
Niet iedereen staat er bij stil dat een verhoging van het minimumloon ook voor extra miljarden zorgen waarmee je de pensioenen kan verhogen of arbeidsintensieve sectoren kan ondersteunen.
Ook inhoudelijk. Niet iedereen staat er bij stil dat een verhoging van het minimumloon ook voor extra miljarden zorgen waarmee je de pensioenen kan verhogen of arbeidsintensieve sectoren kan ondersteunen. Dat het niet enkel jongeren zijn die het met zo’n laag loon moeten doen. Dat het loon voor werknemers in andere functies uit die sectoren mee met de minimumlonen zullen verhogen. We zijn allemaal betrokken partij
Steun uit onverwachte hoek
Het belang van tussentijdse successen kan niet onderschat worden. Zo zien de mensen dat onze inspanningen ook lonen. Onze Amerikaanse vrienden zijn daar heel strategisch mee bezig. Je moet de bal aan het rollen krijgen en dat doe je daar waar je het meest kans op succes maakt.
Zo reageerde de voorzitter van de fastfoodwerkgevers, Stef Meuleman, positief op onze eis waar 400 militanten bij waren. Ook de nieuwe topman van Horeca Vlaanderen, Matthias De Caluwé, verklaarde zich bereid een concreet tijdspad op te stellen om het minimumloon te verwezenlijken. Daarmee is het minimumloon nog niet opgetrokken, maar je houdt er wel de motor van de campagne draaiende mee, je werkt stap voor stap.
Uiteindelijk komt die verhoging er wel. Met een slimme en volgehouden inspanning van vele militanten is dit perfect mogelijk. Als het kan in de VS, kan het zeker ook bij ons.
Facebook: https://www.facebook.com/fightfor14NL/
Instagram: https://www.instagram.com/fightfor14_nl/
Twitter: https://twitter.com/Fightfor14_NL
