Wie de voorbije jaren heeft nagelaten een erfenis die hij of zij ontvangen heeft aan te geven bij de fiscus, kan op de gratie van Vlaams minister voor financiën en begroting Bart Tommelein rekenen. Sinds kort is er namelijk een “Vlaamse fiscale regularisatie” van kracht. Dat is eigenlijk een gunstregime voor zij die belastingen ontdoken, tot inkeer kwamen, en zich toch nog spontaan bij de fiscus gaan melden.
Vanuit de logica “beter laat dan nooit” wordt de mogelijkheid gecreëerd om niet correct aangegeven Vlaamse belastingen toch nog aan te geven. Het gaat daarbij in de eerste plaats om erfbelastingen, maar ook niet aangegeven registratiebelastingen op de aankoop van een huis, verdeelrecht voor mede-eigenaars die elkaar uitkopen of schenkbelastingen zullen in aanmerking komen. Zwart geld en grote vermogens konden eerder al op de vergevingsgezindheid van de federale regering rekenen.
Als het om belastingontduiking met grote sommen gaat, zijn onze regeringen wel erg vergevingsgezind. Zou Tommelein even vriendelijk zijn voor wie de Turteltaks niet betaalt?
Net zoals bij de fiscale regularisaties die al werden gedaan voor de belastingen op federaal niveau, werd ook bij deze Vlaamse regularisatie aangekondigd dat het om een éénmalige maatregel zou gaan, die bovendien beperkt is in de tijd. Het verleden leert dat het zelden bij 1 keer blijft.
Een rammelende regeling
Minister Tommelein maakt het dus mogelijk dat iedereen die Vlaamse belastingen heeft ontdoken, zich nu tegen een voordelig tarief in regel kan stellen en geen straf krijgt. De betrokkenen hebben dus niet alleen geen belastingen betaald, ze ontlopen ook nog eens een zware boete.
De regeling rammelt echter langs alle kanten. Wie geërfd heeft van zijn ouders (in rechte lijn dus) betaalt normaal een belasting van 3 tot 27 procent, afhankelijk van het bedrag. Indien men deze belasting heeft ontdoken, en dit binnen een termijn van 5 jaar, dan geldt door de nieuwe regeling een tarief van 35 procent. Als de inbreuk langer dan 5 jaar geleden en dus verjaard is, dan geldt een tarief van 37 procent. Dit tarief is hoger dan wanneer men gewoon eerlijk zijn belastingen had betaald, maar nog altijd een stuk minder dan wanneer de fiscus de fraude zou ontdekken en men een boete zou moeten betalen bovenop het verschuldigde bedrag.
Wat betreft erfenissen van iemand anders dan de ouders gelden er echter andere regels. Indien de erfenis meer dan 5 jaar geleden werd overgedragen, maar niet werd aangegeven, zal er namelijk een voordeeltarief van 37% gelden, ongeacht het bedrag. Dit terwijl in de normale gang van zaken in het geval van een aangifte een tarief van 45% tot 65% zou gelden, en in het geval van niet aangifte en minder dan 5 jaar geleden, een tarief van 70% geldt.
In deze gevallen wordt men dus niet alleen milder gestraft, men wordt eigenlijk beloond.
Deze regeling is dus voordeliger dan niet verjaarde kapitalen regulariseren in niet rechte lijn (70% vlak) en zelfs voordeliger dan braaf erfenisrechten te betalen (tot 65% hoogste schijf) in niet rechte lijn. Het loont met andere woorden om een inbreuk op de fiscale regelgeving zo lang mogelijk uit te stellen, liefst totdat de inbreuk verjaard is. Tommelein geeft hiermee het startschot om er lustig op los te frauderen.
Bovendien: wie voor hogere bedragen fraudeert of meer ernstige inbreuken pleegt, wordt niet zwaarder gestraft.
Tenslotte is er het vlakke tarief dat gehanteerd wordt. Niet alleen is het percentage niet langer afhankelijk van het verschuldigde bedrag, in de nieuwe regeling wordt bovendien geen onderscheid meer gemaakt tussen ‘beperkte’ fiscale fraude en ‘ernstige’ fiscale fraude. Ook indien de belastingontduiking zeer doelbewust georganiseerd werd, dezelfde tarieven zullen van toepassing zijn.
Fout signaal
Uiteraard is dit een slag in het gezicht van alle burgers die steeds op correcte wijze hun volledige belastingen hebben betaald. Bovendien wordt meer en meer duidelijk dat flauwtjes doen over belastingontduiking niet meer van deze tijd is: buitenlandse banken beginnen zich steeds meer te distantiëren van vermogens waarvan ze de oorsprong niet kennen, de internationale druk op belastingparadijzen als Zwitserland en Luxemburg om hun gegevens uit te wisselen neemt met de dag toe. Onderzoeksrapporten zoals de Panama papers maken duidelijk dat zij die hun vermogen verborgen hielden in buitenlandse structuren of offshore constructies, steeds vaker zien dat hun inbreuken bekend gemaakt worden voor de hele wereld.
Bovendien staat dit in schril contrast met de voorstellen van de minister rond het controleren van werklozen via hun elektriciteitsfactuur. Twee maten en gewichten dus. Wie het breed heeft, krijgt vergiffenis. De rest moet braaf belastingen betalen.
Alles wijst er op dat er een groeiende maatschappelijke consensus is om het net rond fiscale fraudeurs meer en meer te sluiten. En terecht. Op zo’n moment als liberale minister de kant kiezen van mensen die in het verleden hun belastingen hebben ontdoken door met een nieuwe regularisatieronde op de proppen te komen getuigt van een zekere wereldvreemdheid en is in die zin een zéér fout signaal.